Vatoz

Akvaryumlarda yaşayan tatlı su çeşidi cüce vatoz ve normal yurdum vatozu olarak ikiye ayrılan balık, bir cins kedi balığı. Yüzlerce çeşidi olduğu için belli bir tür adı veremiyorum, çünkü her tür vatoz ayrı bir adla anılmaktadır. Doğanın temizlikçileridir bunlar.

Cüce vatozlar en fazla 15-16 cm iken, normal vatozlar 1 metreye kadar büyüyebilir. ''Abi ben bir vatoz gördüm, tam iki metreydi!'' diyenler de yok değildir tabi. ülkemizde satılan vatozlar genelde kahverengi tonlarındadır ve genellikle leopar vatozdur, çünkü bu yüzlerce türün bazılarının soyu tükenme noktasındadır. Turuncu renkteki vatozlar gold olarak anılır. Arada açık sarı, pembe, beyaz tonlarında vatozlara da rastlayabilsiniz. Onlar da albino vatozlardır. Boynuzlu vatozları da kolaylıkla temin etmeniz mümkün ama iyi bir para ödemeye razıysanız(ki bence olmayın) dünyanın öbür ucundan hayvan ithal edebilrsiniz. Ya da bazı büyük akvaryumcularda 200e, 400$ gibi fiyatlara bu hayvanları bulabilsiniz.

Bu bir cüce vatozdur mesela, ama resim büyütülmüş biraz :) Ağzındaki çıkıntılardan anladığım kadarıyla, erkek.

Cüce vatozlar oldukça zararsız canlılardır ve zaten küçük boyutlarından dolayı herhangi bir balığa zarar verdikleri görülmemiştir, olsa olsa canlı doğan yavruları yakalarsa yiyebilirler. Normal vatozlar ise, barışçıl olarak bilinseler de, balıklara zarar verdikleri olmuştur. ölü balıkları ve yavruları yiyebilirler, canlılara saldırıp öldürebilirler. Ama bu bir karakteristik değildir, münferit olaydır.

- Vatozlar dip balıklarıdır. Dibe çöken yem artıklarını, yosunları, bazense ölü hayvan kalıntılarını yerler. Kendileri de çok yumuşak olduklarından öldüklerinde diğer balıklarca kolayca parçalanabilirler, anca kafa kemikleri kalır.
- Canlı doğuran balıklardan değillerdir, yumurta bırakarak ürerler. Erişkin erkek vatozların ağızlarının kenarlarında bıyık gibi uzantılar bulunurken, dişilerde bu ya yoktur ya da çok az gelişmiştir.
- Barışçıl canlılar oldukları için neredeyse her akvaryumda bulundurulabilirler. Yosunları ve pislikleri* yedikleri için akvaryumun temiz kalmasına yardımcı olurlar. Filtre temizliği, genel temizlik ve su değişimi aralıklarını uzatırlar. Fakat bazı saldırgan ciklet türleriyle beraber beslenmemesi iyi olur çünkü cikletler bu hayvanların gözlerini yiyebiliyor, bazen beraber saldırıp öldürüyorlar.
- iyi bakıldıklarında ve strese girmediklerinde 15 yıla kadar rahatça yaşayabilirler.

Cüce vatozlar oldukça ufakken diğer türler beslenmeye ve akvaryumun ebatlarına göre büyüyebilirler. Bu yüzden geleceği, bu balığın ve diğer balıkların sağlıklarını düşünerek, akvaryumunuzun boyutu küçükse normal değil, cüce vatoz almalısınız. Cüce vatozlar daha az temizlik yaparlar, fakat birden fazla almanız işinizi fazlasıyla görecektir.

Vatozlar tiplerinden beklemeyeceğiniz şekilde korkak balıklar olabilirler. Dışarıdan cama tıklattığınızda, ani bir hareket yaptığınızda ya da içeride bir balık tarafından dürteklendiğinde zıplayarak akvaryumdan çıkabilirler. Aynı şekilde, bu hayvanlar hava almak için yüzeye çıkmak ihtiyacı duyduklarından*, hızlarını alamayıp akvaryumdan fırladıkları olur. Bunu fark edip hayvanı kurtarabilirseniz ne ala! Yoksa mortingen. içinizin rahat etmesi açısından, akvaryumunuzun üzerine bir buharlık ya da tel taktırmanız hayırlı olur.

Vatozlar temelde otçuldur, fakat zaman zaman canlı doğuran yavrularına saldırabilirler. Yumurtlayanların yumurtalarını yiyebilirler. Bunu fark ettiğinizde, hayvanı akvaryumdan geçici süreyle, yani yavrular büyüyene kadar uzaklaştırmanız en iyisidir. Aslında bu hayvanlar hepi topu balık oldukları ve büyük balık küçük balığı yediği için, yavrularınız hiçbir balık türüyle beraber güvende olmayacaktır. Anneleri bile yer bazen yavrularını. Bu yüzden onları ayrı bir yavrulukta beslemeniz en iyisi.

Bazı vatoz türleri tehlikede olduğu için, zor bulunduğu için ya da zor ürediği için ülkemizde satılmaz. Aslına bakarsanız pek çok vatoz türü ülkemizde satılmamaktadır, fakat bu hayvanların bilmem kaç tane renkte, desende, şekilde türü vardır ve hepsi de birbirinden güzeldir. Ama az önce belirttiğim nedenlerden ötürü, fahiş fiyatlara alıcı bulurlar ve bu işin neredeyse bir karaborsası vardır. Ama bana kalırsa en güzel vatoz türü, L46'dır. Bilginize...